Wat is goed in onze samenleving?

Verantwoordelijkheid

In het leven moeten we soms als mens verantwoordelijkheid willen/kunnen nemen. Er zijn vier vormen van verantwoordelijkheid:

  1. We noemen mensen verantwoordelijk voor hun daden als die vrij en bewust zijn gesteld
  2. Verantwoordelijkheid is ook het vrij en bewust niet doen wat je eigenlijk wel zou moeten doen
  3. Mensen die zich verantwoordelijk voelen, omdat ze bij de zaak betrokken zijn
  4. Verantwoordelijkheid omdat er een appel (= oproep) uit van de ander en we beseffen dat we de plicht hebben hem/haar te helpen
In de les RZL keken wij ook naar een filmpje, in het filmpje was een hoogzwangere vrouw te zien met haar kindje. Ze is dakloos en zit op straat in Antwerpen. Niemand kijkt naar haar om, totdat er plotseling is iets gebeurt... dit zie je in het filmpje.



Wanneer de vrouw in de belangstelling wordt gezet voor een 'filmopname' dan pas krijgen mensen aandacht voor de vrouw. Ik zal persoonlijk toegeven dat ik zelf ook zou doorlopen. Ik kan mijzelf dus plaatsen bij de tweede vorm van verantwoordelijkheid.
Het komt steeds meer voor in de wereld dat mensen op straat moeten leven en jammer genoeg is dit een gewoon beeld. Na het zien van het filmpje werd ik wel geraakt, we hechten hieraan veel te weinig aandacht. Hier moet dringend iets aan gedaan worden, maar wat de oplossing is weet ik niet. 
Dokters van de Wereld wil hier wel verandering in brengen. Deze organisatie zorgt ervoor dat iedereen een kans heeft op gezondheidszorg. Dit vind ik zeer goed dat ze hieraan aandacht schenken en ik zou hen zeker willen steunen.

Wat heb ik meegenomen uit het klasgesprek?

Ik heb in de les gezien dat de manier waarop we naar het mens-zijn kijken, de manier waarop we naar het samenleven kijken, de visie, die we hiertegenover hebben, bepaalt ook welke dingen we als maatschappij, als mens voorop zullen stellen. We hebben allemaal een waardeschaal, we vinden een aantal waarden heel belangrijk in ons leven.

Mijn waardeschaal:

  1. Respect
  2. Gezondheid
  3. Eerlijkheid

Waardeschaal van onze klas:

  1. Familie
  2. Gezondheid
  3. Vertrouwen

Tijdens het klasgesprek heb ik vernomen dat ieder persoon een andere waardeschaal heeft, iedereen vindt andere waarden belangrijk in zijn/haar leven. Dit bepaald dan ook onze mening over bepaalde stellingen. Wat ik zal meenemen na het gesprek is dat het belangrijk is om goed te luisteren naar de mening van anderen, misschien ben ik er zelf niet mee akkoord maar dat is omdat ik totaal andere waarden hebben dan de ander(e). We moeten elkaars mening respecteren en er begrip voor hebben.

Welke waarde is noodzakelijk in relaties tussen mensen?
Ik kies de waarde respect, dit enerzijds omdat het mijn belangrijkste waarde is. Maar ik vind het ook zeer belangrijk in relaties tussen mensen. Ik vind dat iedereen respect verdient en wanneer je zelf als persoon respect aan iedereen geeft dat je die ook terug kan krijgen. Het is volgens mij een zeer belangrijk aspect bij relaties tussen mensen. Je kan geen goede relatie opbouwen met iemand als je geen respect voor elkaar hebt. Luisteren naar de ander is zeker belangrijk. Als je een relatie wilt opbouwen met iemand dan moet je kunnen aandacht besteden aan de mening van de ander en daar ook respect voor hebben, ook al heb jij een totaal andere mening (hier moet je dan ook over kunnen praten). 


Casus rond Pizza Hut
Je gaat met vrienden naar de Pizza Hut en daar bestel je zelf één pizza. Je vriend(in) bestelt het pizzabuffet en kan dus zoveel nemen zoals hij/zij wil. Je vriend(in) komt terug van het buffet met een pizza die jij ook wel zou willen. Zou jij zelf dan vragen aan je vriend(in) of hij/zij een stuk gaat halen voor jou ook al heb jij het buffet niet besteld?
pizzahut.be

Mijn mening
Ik zou het denk ik niet doen omdat ik niet in de problemen wil raken.

Mening van de klas
Sommigen zouden zeker en vast een pizza vragen aan zijn of haar vriend(in), anderen juist niet.

Waarden die een belangrijke rol hebben in deze casus
VRIENDSCHAP <----> EERLIJKHEID
De ene vindt vriendschap belangrijk, hij/zij vindt het belangrijk om te delen met elkaar. 
De ander vindt het belangrijk om eerlijk te zijn tegenover de Pizza Hut en dus niet de regels te overtreden.

Casus: Nederlands verplicht op de speelplaats?


Mijn mening
Ik vind dat de taal van ieder kind een deel is van zijn/haar identiteit. Het is belangrijk volgens mij dat het kind zich op school thuis voelt en dat het zichzelf kan zijn. De dag van vandaag is er nu eenmaal veel diversiteit en ik denk dat we hier nu meer rekening mee moeten houden dat dit ook kan op school. De kinderen kunnen dan ook veel leren van elkaar en van elkaars taal. Ik begrijp wel dat er in Nederlandse scholen Nederlands gesproken moet worden, maar ik denk dat het moeilijk is om dit te verbieden, het is ook moeilijk om op de speelplaats te controleren wanneer een kind een woord zegt in een andere taal. Maar ik zou het zelf dan wel belangrijk vinden wanneer het kind in de klas komt, dat het dan wel degelijk Nederlands praat. Maar om het op de speelplaats te verbieden, daar ga ik niet mee akkoord.

Mening van anderen
Ik kan wel begrijpen dat anderen het wel belangrijk vinden om op een Nederlandse school Nederlands te praten. Maar we leven nu eenmaal in een maatschappij waar diversiteit een zeer grote rol speelt. 

Toepassen op het ethisch model

Twee voorwaarden:
Grondhouding

  • Echtheid: ik vind het belangrijk dat iedereen zichzelf kan zijn, ook op vlak van taal. Het is een deel van onze identiteit en wij als mens mogen dit niet van hen afnemen
  • Empathie: ik kan mij inleven in het feit dat er op een Nederlandse school enkel Nederlands wordt gesproken, als je hier in België woont moet je ook Nederlands kunnen praten
  • Aanvaarding: ik aanvaard de taal van ieder mens, het is eigen aan die persoon en die mag hij/zij zeker gebruiken, je mag het kind daar niet op verbieden
Dialoog voeren met de betrokkenen
Maar wordt er ook dialoog gevoerd met de ouders hierover? Ik denk wanneer een school enkel en alleen maar Nederlands wil horen op de speelplaats, dat er ook gecommuniceerd moet worden met de ouders van het kind. Het is belangrijk dat alle partijen duidelijkheid hebben over de situaties en er eventueel rekening mee kunnen houden dat zijn/haar kind Nederlands spreekt op de speelplaats. 
Wat vinden de kinderen er zelf van als ze worden gestraft als ze hun taal spreken? Misschien voelt het kind zich gekwetst omdat hij/zij niet zichzelf mag zijn op school.

Vier aandachtspunten:
De situatie analyseren
Respecteert de school wel de identiteit van de kinderen? Houden ze rekening met de diversiteit van de samenleving? Als er toch taalstraffen gebruikt worden in de school, wat houden die taalstraffen dan in? Weten de ouders hier ook van?

Handelingsmogelijkheden onderzoeken
Mogelijke opties:

  • Identiteit van de kinderen respecteren = iedereen mag zijn/haar moedertaal spreken op de speelplaats
  • Enkel Nederlands praten in de klas, op speelplaats mag zijn/haar moedertaal gesproken worden
  • Nederlands in de klas en op de speelplaats spreken
  • Taalstraffen als er toch een andere taal op de speelplaats wordt gesproken
Motieven verhelderen

  • Identiteit respecteren: ieder kind voelt zich gewaardeerd op school, ze voelen zich thuis omdat ze gerespecteerd worden
  • Nederlands in klas: de kinderen leren Nederlands praten met zijn/haar klasgenoten, op speelplaats zijn ze echter weer vrij om moedertaal te spreken
  • Overal op school wordt Nederlands gesproken: identiteit van het kind wordt niet gerespecteerd, het kind voelt zich gekwetst
  • Taalstraffen: het kind wordt gestraft omdat hij/zij zijn moedertaal spreekt op de speelplaats
Effecten inschatten op de gekozen optie
Ik kies de optie om de identiteit van alle kinderen op de school te respecteren, iedereen mag zijn/haar moedertaal spreken op de speelplaats, maar in de klas wordt dan wel weer Nederlands gesproken.

Effecten op korte termijn:

  • de kinderen leren de andere talen kennen en leren misschien een aantal nieuwe woorden van elkaar
  • de leerkracht houdt er rekening mee dat er in de klas enkel Nederlands wordt gesproken
  • de kinderen leren nu ook Nederlands te praten met elkaar

Effecten op lange termijn:


  • de kinderen zullen nooit meer Nederlands praten op de speelplaats
  • er worden misschien geen fijne woorden aangeleerd aan elkaar op de speelplaats
  • in de klas kan er soms nog eens een woord vallen van een andere taal
Kern van de ethische reflectie: 3 evaluatiemomenten

Evaluatiemoment: intuïties uitspreken
De taal van ieder kind moet gerespecteerd worden op een school, ik vind de identiteit belangrijk van het kind en het kind moet zich goed en veilig voelen op school en dit kan pas bereikt worden als het gerespecteerd wordt. 

Evaluatiemoment: normen verduidelijken
Volgens mij moet de norm zijn dat elk kind gerespecteerd moet worden, ook al spreekt hij/zij een andere taal.

Evaluatiemoment: waarden evalueren
De grootste waarde die ik belangrijk vind in deze casus is respect, dit kon je ook al lezen bij mijn waardeschaal. De school moet het kind respecteren.

Kinderen zien, kinderen doen na
Kinderen zien alles wat er gebeurt, ook soms negatieve zaken die helemaal niet mogen gezien worden. In het filmpje is te zien hoe kinderen alles nadoen wat volwassenen doen.


Kinderen zien u als ouder als een voorbeeld. Maar net zoals in de schoolcontext is de juf of meester een rolmodel. Het is dus heel belangrijk om ook het goede voorbeeld te tonen aan het kind. We willen allemaal wel dat het kind een goede opvoeding heeft en dit kan je doen door het goede te tonen aan het kind. In het filmpje zie je dus duidelijk het omgekeerde effect, je toont het slechte aan het kind en je leert dus ook het slechte aan. 

Ethische dilemma's
Bij een ethisch dilemma weet je niet precies wat de juiste beslissing is, er komen in deze dilemma's twee waarden aan bod, die met elkaar botsen.

Eerste dilemma
Op het treinspoor ligt aan de ene kant één persoon vastgebonden en aan de andere kant vijf personen vastgebonden, je kent de personen totaal niet. Op dat zelfde moment komt een trein naderen, wat doe je? Trek je aan de hendel om één persoon te doen sterven, of trek je niet om vijf personen te doen sterven.
Ik vind het zelf heel moeilijk om op deze dilemma's te antwoorden. In eerste instantie zou ik trekken aan de hendel om maar één persoon te doen sterven. Maar anderzijds denk ik ook aan het feit dat wanneer je trekt aan de hendel ook echt wel schuldig bent voor moord en als je niet trekt heb je er eigenlijk niets mee te maken. Toch zou ik mij enorm schuldig voelen omdat ik niets deed en omdat ik het gewoon zag gebeuren. 
Ik blijf bij dit dilemma dus bij het trekken aan de hendel.

Tweede dilemma
Op het treinspoor liggen vijf personen vastgebonden. De personen ken je niet. Je staat samen met een onbekende persoon op een brug. Op dat moment komt een trein naderen, wat doe je? Laat je de trein doorrijden of duw je de onbekende van de brug om de trein te stoppen?
Bij dit dilemma zou ik het niet durven om de man voor de trein te duwen, dat is gewoon te erg voor woorden. Ik zou waarschijnlijk gewoon de trein laten doorrijden. Het klinkt erg dat ik hiervoor vijf personen doe sterven maar ik zou het zelf niet durven. Ik wil mij ook niet betrekken in dit ongeval, want als je de onbekende zou duwen dan vermoord je iemand. Bij het laten doorrijden van de trein is het eigenlijk niet jouw schuld want ik heb er niets mee te maken.

INTERESSANT ARTIKEL
Moslims zamelen tonnen voedsel in om aan daklozen te schenken met kerst
Karen Van Eyken, 18 december 2016, HLN, "Moslims zamelen tonnen voedsel in om aan daklozen te schenken met kerst", (http://www.hln.be/hln/nl/922/Nieuws/article/detail/3034022/2016/12/18/Moslims-zamelen-tonnen-voedsel-in-om-aan-daklozen-te-schenken-met-kerst.dhtml).


In Londen hebben vele honderden moslims wel tien ton voedsel ingezameld. Zeker 90 procent van de etenswaren zal terechtkomen bij niet-moslims.
De inzamelactie werd vrijdag georganiseerd door de organisatie 'Muslim Aid'. Honderden moslims hielpen bij de hartverwarmende actie die plaatsvond aan de moskee in Oost-Londen. Ook scholen en lokale bedrijven deden een bijdrage.

Het resultaat is indrukwekkend. Er werd zo'n tien ton voedsel ingezameld: voornamelijk rijst, pasta, ontbijtgranen en conservenblikken.

Het voedsel is bestemd voor het goede doel genaamd 'Crisis', een organisatie die zich inzet voor daklozen. Meer dan 90 procent van de inzameling zal dan ook naar niet-moslims gaan.

De plaatselijke priester Gary Bradley omschreef het initiatief als een fantastische samenwerking tussen de verschillende religies om meer menselijkheid te creëren. 

Mijn mening over het artikel
Wat een mooi gebaar van deze organisatie! Het is mooi om te zien dat ook al hebben ze een verschillende religie, dat ze hen toch helpen, het is een mooie samenwerking. Ik vind dat de daklozen zeker niet mogen vergeten worden tijdens deze maand, het is maand die we vaak doorbrengen met familie en vrienden. Ik vind het mooi dat deze daklozen dan toch een maaltijd krijgen met kerst, zo kunnen ze het toch vieren.














2 opmerkingen:

Anoniem zei

Bij het filmpje van de zwangere vrouw kan ik niet begrijpen dat er niemand stopt. Ik probeer iedereen te helpen en uit mijn ervaring zou ik die vrouw wel iets gegeven hebben. zelf heb ik onlangs ook iemand die op straat leeft ontmoet en die vroeg me geld voor de bus, ik heb die man direct het geld gegeven, dat had me toen zo sterk aangegrepen dat ik mij slecht voelde dat ik kerstinkopen aan het doen was.

Unknown zei

Dankuwel voor jouw reactie, ik kan zeker begrijpen dat u de zwangere vrouw zou helpen, maar voor mij is er soms wel de moeilijkheid om die stap te zetten. Ik wil hen wel helpen, er zijn zeker en vast mensen die geholpen moeten worden maar soms weet ik niet of het wel de waarheid is. Ik vind het een zeer mooi gebaar van u dat u deze man heeft geholpen, zo zouden we eigenlijk allemaal moeten zijn, maar bij mij is er toch vaak de onzekerheid om dat te doen.